Ryzyko niewydolności krążenia wzrasta wraz z wiekiem. Pocieszający jest fakt, że niewydolność można skutecznie leczyć.

Niewydolność krążenia jest zespołem chorobowym, w którym serce nie jest w stanie tłoczyć odpowiednie ilości krwi do tkanek (płuc, nerek, wątroby itp.) a co za tym idzie, nie dostarcza organizmowi tlenu i innych substancji. taka sytuacja prowadzi do powstania licznych objawów choroby. Poniżej 65 roku życia niewydolność występuje u 1% populacji, a powyżej 80 roku życia u około 10%.

OBJAWY

Jest wiele objawów, których pojawienie się powinno wzbudzić w nas czujność i zmobilizować do wizyty u lekarza i konsultacji.

Charakterystyczne objawy niewydolności to:

• uczucie nadmiernego zmęczenia przy czynnościach, które wcześniej nie sprawiały trudności,
• duszność (zwłaszcza pozycji leżącej), powoduje , że pacjent śpi na wielu poduszkach, w pozycji pół siedzącej. Duszność może budzić ze snu
• konieczność oddawania moczu w nocy, częściej niż 1 raz (podobnie może być u mężczyzny z przerostem gruczołu krokowego)
• anuria- zatrzymanie oddawania moczu w ostrej niewydolności krążenia
• obrzęki, głównie w nisko położonych okolicach ciała (kostki, stopy), a u chorych leżących w okolicy lędźwiowo- krzyżowej (dolna cześć pleców)
• zwiększenie asy ciała (spowodowane gromadzeniem płynów w organizmie)
• ból brzucha i jego powiększenie, ponieważ gromadzi się w nim płyn,
• przekrwienie narządów wewnętrznych (żołądek, jelita i wątroba)
• bóle pod prawym łukiem żebrowym z towarzyszącym brakiem apetytu i nudnościami,
• mocno wypełnione żyły szyjne,
• zimne i blade kończyny
• zaparcia,
• wzmożona potliwość,
• przyspieszenie czynność serca,
• wzrost wartości ciśnienia rozkurczowego,

Wszystkie te objawy zazwyczaj rozwijają się stopniowo i powoli. Może się jednak zdarzyć, że pojawiają się one nagle i stanowią poważne zagrożenie dla życia pacjenta. Mamy wtedy do czynienia z ostrą niewydolnością serca (krążenia).

Do ostrej niewydolności serca dochodzi, gdy wystąpi zawał serca, zaburzenia rytmu serca, rozwarstwienie aorty, tamponada serca ( w worku osierdziowym, który otacza całe serce, gromadzi się dużo płynu, np. krwi, blokującego prawidłowa prace serca). W wymienionych sytuacjach konieczna est pilna interwencja lekarza- wezwanie karetki pogotowania i pobyt w szpitalu.

PRZYCZYNY

Niewydolność krążenia najczęściej występuje, gdy pacjent cierpi na:

• chorobę niedokrwienną serca lub jest po zawale- powoduje to, że serce jest osłabione i nie jest w stanie tłoczyć odpowiedniej ilości krwi do tętnic
• nadciśnienie tętnicze- powoduje, że serce może wtłoczyć do tętnic mniejsza ilość krwi
• wady serca, np. zwężenie zastawki miedzy sercem a aortą (największa tętnica wychodząca z serca),
• choroby mięśnia sercowego (tzw. kardiomiopatie), które powodują, że krew nie może właściwie powracać do serca

Czasami jednak określenie przyczyny choroby jest bardzo trudne. Mówi się wówczas o samoistnej (idiopatycznej) niewydolności krążenia.

DIAGNOSTYKA

Rozpoznanie może postawić tylko lekarz. Koncentruje się on na znalezieniu przyczyny niewydolności i ustaleniu, co nasila dolegliwości. Podczas badania pacjent powinien powiedzieć o wszystkich wymienionych wcześniej dolegliwościach.

Lekarz może zlecić wykonanie dodatkowych badan w diagnostyce niewydolności takich jak: EKG, echokardiografia, próba wysiłkowa, ECG 3D, badanie RTG klatki piersiowej, badania laboratoryjne, a czasem konieczne jest cewnikowanie serca.

                     Klasyfikacja niewydolności serca według NYHA (Nowojorskiego Towarzystwa Kardiologicznego)

LECZENIE

Leczenie farmakologiczne wiąże się z zastosowaniem leków moczopędnych (redukują gromadzenie wody w organizmie, zmniejszając obrzęki i duszność) oraz leków poprawiających prace serca i wydolność organizmu (inhibitory konwertazy angiotensyny, beta- blokery, leki antyarytmiczne). W przypadku przyjmowania leków należy ściśle przestrzegać zaleceń lekarza co do sposobu ich dawkowania.

Leczenie inwazyjne zazwyczaj jest odkładane w czasie, jeśli można osiągnąć cele leczenia innymi sposobami.